OPIEŃKA MIODOWA (Armillaria melle)
Można ją znaleźć na wszystkich
kontynentach, z wyjątkiem Antarktydy i Ameryki Południowej. W Polsce pospolita.
Często spotykana w lasach Doliny Baryczy. Ma wielu zwolenników z uwagi na
łagodny smak, przyjemny zapach i łatwość w zbieraniu (rośnie w dużych grupach);
surowa może powodować zatrucia, do jedzenia nadaje się wyłącznie po wstępnym
obgotowaniu.
Kapelusz:
do 11 cm, najpierw półkulisty, później
wypukły do płaskiego, o miodowym lub oliwkowo-brązowym kolorze i suchej
powierzchni z drobnymi ciemniejszymi łuseczkami (cecha odróżniająca od maślanki wiązkowej), które u starszych
okazów znikają. Środkowa część kapelusza zawsze ciemniejsza. Miąższ w kapeluszu
jędrny i sprężysty, bardzo smaczny.
Hymenofor w postaci blaszek
(listewek):
stosunkowo cienkich i gęstych, początkowo kremowych, później rdzawobrązowych z
rudymi plamkami (cecha odróżniająca od maślanki wiązkowej).
Trzon:
w młodości pokryty jaśniejszymi kosmykami z wyraźnym
pierścieniem o żółtym nalocie od spodu
(cecha odróżniająca od maślanki wiązkowej). Miąższ trzonu łykowaty o
średnich walorach smakowych, rzadko używany do jedzenia.
Można pomylić go z: opieńką ciemną, opieńką bezpierścieniową (oba gatunki jadalne i bardzo
smaczne) oraz silnie trującą maślanką wiązkową (łysiczką trującą).
Mikoryza: nie stwierdzono mikoryzy z konkretnymi gatunkami drzew, jest gatunkiem
saprotroficznym i pasożytem.
Występowanie:
rośnie od września do listopada (czasami pojawia się już w
sierpniu) w dużych skupiskach, na gałęziach, pniach i korzeniach drzew. Spotkać
ją można w lasach, parkach i ogrodach.
Ciekawostka: ten smaczny i chętnie przez grzybiarzy zbierany
gatunek może być wielkim utrapieniem leśników, jest bowiem sprawcą białej
zgnilizny drewna. Przy masowym występowaniu w młodych drzewostanach może
doprowadzić do ich obumarcia. Walka leśników z tym grzybem jest bardzo
utrudniona z uwagi na fakt wytwarzania przez opieńkę charakterystycznych
sznurów grzybniowych zwanych ryzomorfami. Pełnią one rolę narządów
infekcyjnych. Ryzomorfy ciągną się czasami na znaczne odległości w glebie lub
ściółce, gdzie zwalczanie ich jest bardzo utrudnione lub nawet niemożliwe.
