Opieńka miodowa

OPIEŃKA MIODOWA (Armillaria melle)

Można ją znaleźć na wszystkich kontynentach, z wyjątkiem Antarktydy i Ameryki Południowej. W Polsce pospolita. Często spotykana w lasach Doliny Baryczy. Ma wielu zwolenników z uwagi na łagodny smak, przyjemny zapach i łatwość w zbieraniu (rośnie w dużych grupach); surowa może powodować zatrucia, do jedzenia nadaje się wyłącznie po wstępnym obgotowaniu.

Kapelusz:  do 11 cm, najpierw półkulisty, później wypukły do płaskiego, o miodowym lub oliwkowo-brązowym kolorze i suchej powierzchni z drobnymi ciemniejszymi łuseczkami (cecha odróżniająca od maślanki wiązkowej), które u starszych okazów znikają. Środkowa część kapelusza zawsze ciemniejsza. Miąższ w kapeluszu jędrny i sprężysty, bardzo smaczny.

Hymenofor w postaci blaszek (listewek): stosunkowo cienkich i gęstych, początkowo kremowych, później rdzawobrązowych z rudymi plamkami (cecha odróżniająca od maślanki wiązkowej).

Trzon: w młodości pokryty jaśniejszymi kosmykami z wyraźnym pierścieniem o żółtym nalocie od spodu (cecha odróżniająca od maślanki wiązkowej). Miąższ trzonu łykowaty o średnich walorach smakowych, rzadko używany do jedzenia.

Można pomylić go z: opieńką ciemną, opieńką bezpierścieniową (oba gatunki jadalne i bardzo smaczne) oraz silnie trującą maślanką wiązkową (łysiczką trującą).

Mikoryza: nie stwierdzono mikoryzy z konkretnymi gatunkami drzew, jest gatunkiem saprotroficznym i pasożytem.

Występowanie: rośnie od września do listopada (czasami pojawia się już w sierpniu) w dużych skupiskach, na gałęziach, pniach i korzeniach drzew. Spotkać ją można w lasach, parkach i ogrodach.

 Ciekawostka: ten smaczny i chętnie przez grzybiarzy zbierany gatunek może być wielkim utrapieniem leśników, jest bowiem sprawcą białej zgnilizny drewna. Przy masowym występowaniu w młodych drzewostanach może doprowadzić do ich obumarcia. Walka leśników z tym grzybem jest bardzo utrudniona z uwagi na fakt wytwarzania przez opieńkę charakterystycznych sznurów grzybniowych zwanych ryzomorfami. Pełnią one rolę narządów infekcyjnych. Ryzomorfy ciągną się czasami na znaczne odległości w glebie lub ściółce, gdzie zwalczanie ich jest bardzo utrudnione lub nawet niemożliwe.