Adelbert von der Recke von Volmerstein

Adelbert von der Recke von Volmerstein

Adelbert von der Recke von Volmerstein (Gmina Krośnice)

 Urodził się 28 maja 1791 r. w Overdyk k. Bochum w Westfalii; zmarł w Krośnicach 10 listopada 1878 r.

                                   Życiorys

Był jednym z 4 synów hrabiego Filipa Recke – Volmersteina zajmującego się też działalnością oświatową, założył on m.in. seminarium nauczycielskie w Overdyk, które kształciło głównie dzieci robotnicze i chłopskie. Adelbert był człowiekiem niezwykłym, całe swoje życie poświęcił niesieniu pomocy biednym, opuszczonym, często chorym psychicznie dzieciom. W poświęconych mu opracowaniach nazywany często „Helfer der Bedrangten”, czyli w wolnym tłumaczeniu „obrońca uciśnionych”.

W czasie wojny w latach 1813 – 1815, w której młody Adelbert ze względu na wątłe zdrowie i być może również z pobudek moralnych, nie brał bezpośredniego udziału, służył za to ludziom opieką i pomocą medyczną. Z myślą głównie o dzieciach, mając 28 lat, założył w Overdyk 19 listopada 1819 r. swój pierwszy zakład opiekuńczy, w którym schronienie znalazło 44 poszkodowanych w wyniku wojny dzieci. W 3 lata później powstał następny zakład w Dusselthal (obecnie dzielnica Dusseldorfu). W kierowaniu zakładami pomagała Adelbertowi żona Matylda i siostra Ida. Były to jedne z pierwszych tego typu instytucji w Niemczech. Wychowankowie oprócz nauki zajmowali się tam również zajęciami praktycznymi w gospodarstwie rolnym oraz praktyczną nauką rzemiosła. Należy nadmienić, że oba zakłady utrzymywały się wyłącznie ze środków własnych oraz datków sponsorów i dobroczyńców. 

Związek z Gminą Krośnice

W 1845 r. sprzedał swój majątek w Westfalii i od rodziny Reichenbachów kupił dobra krośnickie. Tam w roku 1850 założył jedną z pierwszych na Śląsku cukrowni, którą niestety zmuszony był zamknąć 5 lat później ze względów finansowych.  W 1860 r., w wieku 69 lat, Adelbert rozpoczął starania o powołanie do życia nowej fundacji pod nazwą Kraschnitzer Samariter Orden Stift, która rozpoczęła budowę ośrodka opieki nad chorymi psychicznie dziećmi. Ośrodek ten na trwałe zmienił obraz Krośnic, a fundacja ta stała się z biegiem czasu jedną z największych tego typu lecznic na Śląsku. Hrabia umarł w Krośnicach 10 listopada 1878 r.

        Warto tu jeszcze nadmienić, że kontynuatorem charytatywnej działalności Adelberta jest jego prawnuk, też Adelbert, prowadzący ją obecnie w Heidelbergu w Niemczech. W  Dusselthal, dzielnicy Dusseldorfu, znajduje się obecnie siedziba Fundacji Recke (Graf Recke Stiftung). Fundacja prowadzi działalność oświatowo – wychowawczo – opiekuńczą. Hrabia wraz z małżonką gościł po raz pierwszy od zakończenia wojny w Krośnicach w maju 2003 r. 

Oprac. Dariusz Kaliszczak

Bibliografia:

Gerlinde Viertel, Anfänge der Rettungshausbewegung unter Adelberdt Graf von der Recke-Volmerstein (1791-1878), Köln 1993.

Kaliszczak D., Utytułowany obrońca maleńkich uciśnionych, „Dolnośląskie Ścieżki”, Wrocław 10/11 2005.